Appartement met blok- of stadsverwarming

De meest eenvoudige manier om een niet ingeregelde installatie te herkennen is door alle radiatoren in de woning te openen en de aanvoer- en retourtemperatuur van alle radiatoren te meten. Wanneer het verschil tussen aanvoer- en retourtemperatuur kleiner is dan 20% a 25% kunt u er vanuit gaan dat de installatie niet is ingeregeld. Wanneer u bijvoorbeeld de installatie opstookt tot een aanvoertemperatuur van 80 graden en de retourtemperatuur van meerdere radiatoren is 65 of hoger, is de waterstroom door de radiatoren te hoog waardoor het opgewarmde water onvoldoende warmte afgeeft aan de ruimte.

Water ‘kiest’ de weg van de minste weerstand. Hoe ontstaat die weerstand? Hoe harder het water stroomt hoe meer weerstand en dus drukverlies er ontstaat in de leidingen. Dit drukverlies neemt versterkt toe naarmate de stromingssnelheid van het water hoger wordt. Wanneer er te veel drukverlies is, stroomt er te weinig water door de radiatoren die het verst gelegen zijn van de pomp en te veel door de radiatoren vlakbij de pomp. Te veel water door de radiatoren veroorzaakt hinderlijk ruisend geluid en onnodig energieverlies. Te weinig water veroorzaakt een langzame opwarming van kamers of koudeklachten.

Ja, volgens de normen is het zelfs een vereiste om warmtekostenverdelers alleen toe te passen in installaties welke goed zijn ingeregeld. Dit om fouten bij afrekening te voorkomen. Naast waterzijdig inregelen moet de watertemperatuur in de installatie automatisch geregeld worden op basis van de gemeten buitentemperatuur. Naarmate de buitentemperatuur stijgt zal de aanvoertemperatuur van het cv-water automatisch worden verlaagd. Hiervoor moet de zogeheten stooklijn van een weersafhankelijke regeling nauwkeurig worden afgesteld. Bewoners moeten de ruimtetemperatuur per radiator kunnen regelen d.m.v. thermostatische radiatorafsluiters. Hiermee heeft de bewoner meer controle over de verwarming en verlaagd daarmee zijn energieverbruik. Met deze maatregelen wordt voorkomen dat er onnodig veel warmte vrij komt via het leidingwerk door de woningen en bergingen. Het resultaat is dat de totale energiekosten dalen en het warmtegebruik eerlijker wordt verdeeld over de huishoudens met behulp van de meters op de radiatoren.

De waterstroom door iedere radiator moet apart worden afgesteld. Door grote radiatoren moet het water sneller stromen dan door kleine radiatoren. Bij het waterzijdig inregelen wordt zorgvuldig bepaald hoeveel liter per uur door de radiator moet stromen. Hiervoor wordt de “installer App” gebruikt op de smartphone of tablet. Het afstellen van de waterstroom gebeurt met behulp van een voorinstelbare radiatorafsluiter in de aanvoer van de radiator of met behulp van een voetventiel in de retour van de radiator. De voorkeur heeft dynamisch inregelen met behulp van een radiatorafsluiter met een ingebouwde drukverschilregelaar zoals de Danfoss RA-DV Dynamic Valve™. Dynamisch inregelen is de meest energiezuinige manier van inregelen omdat de ingestelde waterstromen gehandhaafd blijft ondanks wisselende drukverschillen in de cv-installatie. Bekijk de video

Voor een gegarandeerd klachtenvrije en energiezuinige cv-installatie moeten alle radiatoren worden ingeregeld. De reden is dat één niet-ingeregelde radiator een behoorlijke impact kan hebben op de werking van het hele systeem. In de praktijk worden door niet ingeregelde radiatoren waterstromen waargenomen die 4 tot 5 keer hoger zijn dan nodig.

Alhoewel waterzijdig inregelen een standaard handeling zou moeten zijn om een installatie naar behoren te laten werken, wordt deze handeling vandaag de dag gezien als een energiebesparende maatregel. Een waterzijdig ingeregelde installatie verlaagd warmteverlies via leidingwerk en verhoogd het rendement van hoog rendement cv-ketels en warmtepompen. Na het inregelen van een installatie worden in appartementsgebouwen besparingen tot wel 25% behaald. Om deze reden is waterzijdig inregelen sinds maart 2020 wettelijk verplicht gesteld bij nieuwbouw en renovatie.

Professionele installatiebedrijven kiezen er veelal voor om bestaande radiatorafsluiters uit te wisselen voor radiatorafsluiters met ingebouwde drukverschilregellaars. Deze zogeheten dynamische radiatorafsluiters kunnen nauwkeurig worden ingesteld op de benodigde waterstroom. Dynamische radiatorafsluiters behouden de ingestelde waterstroom automatisch en zijn onafhankelijk van drukwisselingen in het systeem. De kosten voor aanschaf inclusief montage zijn bedragen €80,- tot €100,- euro per radiator.

Waterzijdig inregelen wordt door de overheid erkend als aanvullende energiebesparende maatregel. Dit betekent dat u alleen subsidie krijgt wanneer u daarnaast ook minimaal twee of meer isolatiemaatregelen nemen. Voor een VvE geldt een subsidie van €90,- per appartement.

Ja, sinds 10 maart 2020 is het zowel bij nieuwbouw als renovatie verplicht om de installatie in te regelen. Wanneer in een woning de cv-ketel of warmtepomp wordt vervangen of vernieuwd valt onder renovatie en vereist een goede inregeling van de installatie. Ook bij het vervangen van een radiator moet deze een voorziening hebben om waterzijdig mee in te regelen en ook worden ingesteld. Wanneer meer dan 30% van de radiatoren wordt vervangen moeten alle radiatoren een voorziening hebben om waterzijdig mee in te regelen. Bekijk de video.